Σπουδές στο εξωτερικό

του Στράτου Στρατηγάκη

Δημοσιεύτηκε 5/7/2009

Οι πανελλήνιες εξετάσεις τελείωσαν για τους περισσότερους. Οι βαθμοί αναμένεται να ανακοινωθούν περίπου στις 25 Ιουνίου. Σκέψεις όμως κάνουν πολλοί υποψήφιοι, που δεν τα κατάφεραν όπως θα ήθελαν στις πανελλήνιες εξετάσεις. Οι δυνατότητες είναι τρεις:
Να ξαναδώσετε εξετάσεις, επιδιώκοντας την επιτυχία στη σχολή που θέλετε. Προς το παρόν δε χρειάζεται να κάνετε τίποτα. Περιμένετε τη βαθμολογία, υποβάλλετε το μηχανογραφικό και βλέπετε που θα περάσετε και αποφασίστε το Σεπτέμβρη.
Να φοιτήσετε σε κολέγιο στην Ελλάδα. Η απόφαση μπορεί να περιμένει κι αυτή το Σεπτέμβρη. Σημειώστε ότι το πτυχίο που θα πάρετε από τη φοίτησή σας σε κολέγιο δεν αναγνωρίζεται ακόμη από το κράτος. Το θέμα εκκρεμεί ακόμη.
Να φοιτήσετε σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Προλαβαίνετε να κλείσετε θέση σε πανεπιστήμια του εξωτερικού για το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, αν καταλήξετε σ’ αυτή την απόφαση.

Σας ετοιμάσαμε λοιπόν πληροφορίες για τις σπουδές στην Κύπρο στην Μεγάλη Βρετανία και στη Γερμανία, ως έναυσμα της αναζήτησης, αν στοχεύετε στις σπουδές στο εξωτερικό.

Σπουδές στη Γερμανία

του Στράτου Στρατηγάκη

Ποιοι μπορούν να σπουδάσουν στη Γερμανία;

Εάν επιθυμείτε να παρακολουθήσετε ένα πλήρες προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών (π.χ. Bachelor), θα πρέπει να έχετε απολυτήριο λυκείου και βεβαίωση επιτυχούς συμμετοχής στις πανελλαδικές εξετάσεις. Επίσης, θα πρέπει να έχετε παρακολουθήσει στο λύκειο την κατεύθυνση που είναι σχετική με τη σχολή που θα επιλέξετε στη Γερμανία.
Το International Baccalaureat (ΙΒ), δηλ. το διεθνές απολυτήριο, το οποίο επιλέγουν όσοι θέλουν να σπουδάσουν απευθείας στο εξωτερικό, επιτρέπει επίσης την πρόσβαση στα πανεπιστήμια της Γερμανίας. Ορισμένοι κλάδοι σπουδών (όπως Ιατρική, Φαρμακευτική, Ψυχολογία) υπόκεινται σε περιορισμό του αριθμού εισακτέων («numerus clausus»). Μόνο υποψήφιοι με πολύ καλές επιδόσεις στις πανελλαδικές εξετάσεις και καλές γνώσεις της Γερμανικής έχουν πολλές πιθανότητες εισαγωγής στις σχολές αυτές. Η «Κεντρική Υπηρεσία Διάθεσης Θέσεων Σπουδών» (Zentralstelle fur die Vergabe von Studienplatzen, ZVS) παραλαμβάνει τις αιτήσεις για σχολές με περιορισμένο αριθμό εισακτέων. Περαιτέρω πληροφορίες παρέχει η ιστοσελίδα της εν λόγω υπηρεσίας: www.zvs.de
Οι διευθύνσεις όλων των πανεπιστημίων υπάρχουν στις ακόλουθες ιστοσελίδες:
www.higher-education-compass.de www.daad.de

Τα πανεπιστήμια.

Υπάρχουν συνολικά 343 ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε ολόκληρη τη γερμανική επικράτεια. Η δομή των γερμανικών πανεπιστημίων ακολουθεί την αρχή της «ενότητας έρευνας και διδασκαλίας» και τα ιδρύματα αυτά, μερικά από τα οποία έχουν τεράστια ιστορική παράδοση, έχουν διεθνώς πολύ μεγάλο κύρος. Με την ιδιότητά τους ως σύγχρονα πανεπιστήμια, συνδυάζουν τη βασική με την εφαρμοσμένη έρευνα. Οι συμφωνίες διεπιστημονικής συνεργασίας με πολυεθνικές εταιρίες ή ερευνητικά ιδρύματα αποτελούν συνήθη πρακτική και συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των πτυχιούχων.
Ο μεγάλος αριθμός των γερμανικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων Εφαρμοσμένων Επιστημών («Fachhochschulen») προσφέρουν υψηλή ακαδημαϊκή επαγγελματική κατάρτιση, για όσους δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν μια καριέρα στην επιστήμη. Εκτός απ’ τις θεωρητικές γνώσεις που προσφέρουν, τα πανεπιστημιακά αυτά ιδρύματα αποδίδουν επίσης μεγάλη σημασία στην πρακτική εμπειρία που οι φοιτητές τους αποκτούν, σε συνδυασμό με την πρόοδο των σπουδών τους, σε επιχειρήσεις ή οργανισμούς κοινής ωφέλειας.
Μερικά στοιχεία για το γερμανικό σύστημα ανώτατης εκπαίδευσης:
116 πανεπιστήμια («Universitaten», U) που συμπεριλαμβάνουν και τεχνολογικά πανεπιστήμια, («Technische Universitaten», TU) εκ των οποίων 13 είναι ιδιωτικά και στα οποία φοιτούν περίπου 1,4 εκατομμύρια φοιτητές.
170 πανεπιστήμια Εφαρμοσμένων Επιστημών («Fachhochschulen», FH), εκ των οποίων 55 είναι ιδιωτικά, με συνολικό αριθμό φοιτητών που προσεγγίζει τις 520.000.
57 σχολές μουσικής, («Musikhochschulen»), καλών τεχνών («Kunsthochschulen») και κινηματογράφου («Filmhochschulen»), εκ των οποίων δύο είναι ιδιωτικές, με περισσότερους από 30.000 φοιτητές.
Τα 70, συνολικά, ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι αναγνωρισμένα από το γερμανικό κράτος.

Τα πτυχία

Ως τώρα, οι καθιερωμένοι τίτλοι σπουδών που απένειμαν τα γερμανικά πανεπιστήμια ήταν το Diplom [Δίπλωμα], π.χ. «Diplom-Ingenieur» [διπλωματούχος μηχανικός] και το Magister Artium (MA) [αντίστοιχο με το Master of Arts]. Η κρατική εξέταση Staatsexamen επέχει θέση τίτλου σπουδών, αποτελεί δε την προϋπόθεση που απαιτείται για συγκεκριμένα επαγγέλματα υπό κρατική εποπτεία, όπως τα νομικά, η ιατρική, η διδασκαλία στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση κλπ. Τα πανεπιστήμια Εφαρμοσμένων Επιστημών («Fachhochschulen») απονέμουν το πτυχίο Diplom (FH) για προπτυχιακές σπουδές στους κλάδους της μηχανικής, των οικονομικών και των κοινωνικών σπουδών. Πληροφορίες για αυτά, αλλά και όλα τα άλλα αντικείμενα σπουδών μπορείτε να βρείτε στην ακόλουθη ιστοσελίδα:
www.higher-education-compass.de
Καθώς όλοι οι ευρωπαϊκοί τίτλοι σπουδών (εκτός από τον παραπάνω τίτλο «Staatsexamen») αναμένονται να έχουν καταστεί ομοιογενείς ως το έτος 2010 («Διακήρυξη της Bologna»), τα γερμανικά πανεπιστήμια έχουν ξεκινήσει να απονέμουν τίτλους διεθνούς εμβέλειας, όπως Bachelor’s και Master’s, για πολλά προγράμματα σπουδών. Προγράμματα σπουδών με πτυχία Bacherlor’s και Master’s που προσφέρονται από γερμανικά πανεπιστήμια μπορείτε να βρείτε στις ακόλουθες ιστοσελίδες:
www.studying-in-germany.de
www.daad.de/idp

Η γλώσσα

Γλώσσα διδασκαλίας στα γερμανικά πανεπιστήμια είναι τα γερμανικά. Όμως η γνώση της γερμανικής γλώσσας δεν αποτελεί προαπαιτούμενο για την είσοδο σε πολλά διεθνή προγράμματα σπουδών («international degree programmes»), εφόσον στα αρχικά, τουλάχιστον, εξάμηνα η διδασκαλία γίνεται εν μέρει ή και εξ ολοκλήρου στα αγγλικά. Για τον λόγο αυτό, συχνά απαιτείται η εξακρίβωση των κατάλληλων ικανοτήτων στην αγγλική γλώσσα (συνήθως τίθεται η προϋπόθεση εξέτασης TOEFL ή IELTS). Συνεπώς, σας παρακαλούμε να μην αμελείτε να ρωτήσετε στο γερμανικό πανεπιστήμιο της επιλογής σας για τυχόν προϋποθέσεις γλωσσικής επάρκειας της αγγλικής ή τυχόν άλλης γλώσσας, τις οποίες θα πρέπει να πληροίτε για τις σπουδές της επιλογής σας.
Εάν επιθυμείτε να ολοκληρώσετε ένα προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών ή ένα πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών που διδάσκεται στα γερμανικά, θα σας ζητηθεί να αποδείξετε ότι χειρίζεστε άρτια την γερμανική γλώσσα. Η εξέταση TestDaF («Test Deutsch als Fremdsprache»), ένα κεντρικό, τυποποιημένο τεστ που ακολουθεί το μοντέλο του TOEFL («Test of English as a Foreign Language»), προσφέρει σε αλλοδαπούς υποψηφίους τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στην εξέταση γλωσσικής επάρκειας, που απαιτείται για την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση στη Γερμανία. Μπορείτε να κάνετε αυτή την εξέταση και στην Ελλάδα. Οι φοιτητές θα πρέπει να επιτύχουν κατά κανόνα στο «TestDaF – Niveaustufe 4» (Επίπεδο 4) σε κάθε μια απ’ τις τέσσερις εξεταστικές ενότητες, για να αποκτήσουν την απαραίτητη γλωσσική πιστοποίηση και να εισαχθούν σε οποιοδήποτε γερμανόφωνο πρόγραμμα σπουδών. Μερικά πανεπιστήμια απαιτούν, εντούτοις, ένα λιγότερο φιλόδοξο εξειδικευμένο προφίλ γλωσσικών προσόντων. Λεπτομερείς πληροφορίες για την εξέταση TestDaF μπορείτε να βρείτε στις εξής ιστοσελίδες:
www.daad.gr
www.testdaf.de
www.godaf.de

Τα δίδακτρα

Τα περισσότερα γερμανικά πανεπιστήμια χρηματοδοτούνται από το κράτος. Μερικά ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας καθιέρωσαν, ωστόσο, την εισαγωγή περιορισμένου ύψους διδάκτρων (500€/εξάμηνο). Η πιθανότητα καθιέρωσης διδάκτρων είναι υπό εξέταση και σε άλλα από τα 16 ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας, ενώ κάποια επιθυμούν να καθιερώσουν ή έχουν ήδη καθιερώσει δίδακτρα αποκλειστικά και μόνο για τα μεταπτυχιακά προγράμματα, για εξωπανεπιστημιακούς φοιτητές ή για φοιτητές που σπουδάζουν για πολύ μακρύτερο χρονικό διάστημα απ’ την συνήθη περίοδο σπουδών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια χρεώνουν δίδακτρα. Οι υποψήφιοι διδάκτορες δεν οφείλουν να πληρώσουν δίδακτρα.
Για λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα δίδακτρα και άλλα βάρη και δαπάνες, τα οποία θα πρέπει να προϋπολογίσετε – όπως την εξαμηνιαία οικονομική σας συνεισφορά, το υποχρεωτικό εισιτήριο εξαμήνου, δαπάνες διοικητικών πράξεων – σας παρακαλούμε να συμβουλευτείτε την ακόλουθη ιστοσελίδα: www.daad.de/deutschland/index.en.html

Το κόστος ζωής

Το κόστος ζωής – που περιλαμβάνει ενοίκιο, διατροφή, ένδυση, έξοδα πλυντηρίου, προσωπική υγιεινή, συγκοινωνίες, σπουδαστικά υλικά και άλλες δαπάνες για υγειονομική ασφάλιση, τηλεφωνικές συνδιαλέξεις και δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου – κυμαίνεται γενικά μεταξύ των 550 και των 900€ μηνιαίως, ανάλογα με την πόλη. Ως πρόχειρη ένδειξη του επιμερισμού των εξόδων αρκεί να αναφερθούν τα παρακάτω ποσοστά: 35% για ενοίκιο, 20% για διατροφή, 10% για ένδυση, έξοδα πλυντηρίου και προσωπική υγιεινή, 10% για συγκοινωνίες και 5% για σπουδαστικά υλικά.
Σημείωση: τα παραπάνω ποσοστά αποτελούν μέσο όρο. Ανάλογα με την προσωπική σας κατάσταση αλλά και την πόλη όπου θα σπουδάσετε, τα πραγματικά σας έξοδα μπορεί να διαφέρουν από τον μέσο όρο. Θα χρειαστείτε, παραδείγματος χάρη, περισσότερα χρήματα σε μεγάλες πόλεις, όπως το Μόναχο, τη Φρανκφούρτη ή το Αμβούργο, απ’ ότι σε μικρότερες πόλεις. Για όλα τα θέματα που αφορούν οικονομικά, κοινωνικά, υγειονομικά και πολιτισμικά ζητήματα, θα μπορέσετε να βρείτε αρωγή και συμβουλευτική υποστήριξη από την σπουδαστική υπηρεσία «Studentenwerk». Παρακαλούμε επισκεφθείτε την ακόλουθη ιστοσελίδα: www.student-affairs.de

Σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία.

του Στράτου Στρατηγάκη

Οι σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία παρουσιάζουν το πλεονέκτημα της γλώσσας, που είναι γνωστή στην συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών και το μειονέκτημα του κόστους σπουδών, που είναι όπως θα δούμε αρκετά υψηλότερο από τις σπουδές στην Ελλάδα. Φυσικά υπάρχουν κι άλλα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα στις σπουδές στο εξωτερικό.

Η Εισαγωγή.

Για την εισαγωγή απαιτείται φυσικά Απολυτήριο Λυκείου, που πρέπει να έχει αξιοπρεπείς βαθμούς, γύρω στο 16, για να γίνετε δεκτοί στο πρώτο έτος της σχολής που θα επιλέξετε. Κάθε σχολή βάζει διαφορετικά κριτήρια για την εισαγωγή των φοιτητών της. Αν ο βαθμός σας δεν εκπληρώνει τα κριτήρια του πανεπιστημίου, τότε παραπέμπεστε στο προπαρασκευαστικό έτος (foundation) που λειτουργούν σε πολλά πανεπιστήμια και κυρίως τα πολυτεχνεία. Πρέπει να προσέξετε τον τίτλο της σχολής να ανήκει σε university και όχι σε college, για να αναγνωρίζεται το πτυχίο που θα αποκτήσετε.
Κάθε Ιούνιο ανακοινώνονται οι κενές θέσεις, που έμειναν αδιάθετες (clearing) στα πανεπιστήμια. Μπορείτε να δείτε τις κενές θέσεις και να υποβάλλετε ηλεκτρονικά την αίτηση εγγραφής σας στο www.ucas.com.
Το επίπεδο γνώσης της Αγγλικής γλώσσας πρέπει να είναι proficiency του Cambridge. Αν δεν είναι πιστοποιείται η καλή γνώση της γλώσσας και από το Βρετανικό Συμβούλιο, μέσω του τεστ IELTS. Απαιτείται βαθμός τουλάχιστον 6 με άριστα το 9.

Το κόστος των σπουδών.

Τα πανεπιστήμια είναι σχεδόν στο σύνολό τους δημόσια, όμως έχουν δίδακτρα στις προπτυχιακές αλλά και στις μεταπτυχιακές σπουδές. Οι προπτυχιακές σπουδές που οδηγούν στο Bachelor κοστίζουν 3.000 λίρες Αγγλίας, δηλαδή λίγο παραπάνω από 4.000€ το χρόνο. Τα βιβλία κοστίζουν περίπου 750€ το χρόνο. Για τα βιβλία υπάρχουν οι εναλλακτικές λύσεις των βιβλιοθηκών.
Οι μεταπτυχιακές σπουδές κοστίζουν πολύ περισσότερο, με δίδακτρα που φτάνουν μέχρι τα 15.000€ το χρόνο.
Το κόστος ζωής σε φοιτητική εστία ανέρχεται σε 90 – 200€ την εβδομάδα, μιλώντας για το Λονδίνο. Στα 90€ την εβδομάδα θα μοιράζεστε το δωμάτιο με συγκάτοικο και θα έχετε κοινόχρηστο μπάνιο. Στα 200€ την εβδομάδα θα είσαστε μόνοι με δικό σας μπάνιο.
Οι τιμές των εστιών, αλλά και των διαμερισμάτων μακριά από το Λονδίνο είναι σημαντικά φθηνότερες, έως και 30%.
Τα έξοδα για να κινηθείτε οικονομικά, δίχως μεγάλη ζωή είναι γύρω στα 750€ το μήνα.
Το σύνολο του ετήσιου πραγματικού κόστους σπουδών στο Λονδίνο ανέρχεται στα 25.000€ το χρόνο και όπως είπαμε είναι σημαντικά φθηνότερα στην επαρχία της Μεγάλης Βρετανίας. Το αντίστοιχο κόστος για σπουδές στην Ελλάδα ανέρχεται στο ποσό των 10.000€, είναι δηλαδή σημαντικά φθηνότερο.
Για την κάλυψη του κόστους σπουδών παρέχονται και δάνεια, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, των οποίων η αποπληρωμή γίνεται μετά την αποφοίτηση και μόνο εφ’ όσον ο φοιτητής αρχίσει να εργάζεται και εξασφαλίσει εισοδήματα πάνω από 23.000€ το χρόνο. Αν μετά την παρέλευση εικοσαετίας δεν έχει εξασφαλίσει, ο εργαζόμενος πλέον, αυτά τα εισοδήματα, ώστε να αποπληρώσει το δάνειο, τότε το χρέος παραγράφεται.

Η αναγνώριση των πτυχίων.

Το βασικό πτυχίο, το bachelor, συνήθως περιλαμβάνει τριετείς σπουδές και δεν αναγνωρίζεται στην Ελλάδα ως ισότιμο των Ελληνικών πτυχίων, που είναι τετραετούς διάρκειας. Αυτό συμβαίνει για όλα τα πανεπιστήμια. Αν έχετε συμπληρώσει 4 ή 5 χρόνια σπουδών, τότε μπορείτε να μπείτε στη διαδικασία αναγνώρισης μέσω του ΔΟΑΤΑΠ. Εδώ θα μετρήσει από ποιο πανεπιστήμιο θα έχετε το πτυχίο και ποιο πτυχίο θα έχετε, ώστε να αναγνωριστεί από το ΔΟΑΤΑΠ. Δεν αναγνωρίζονται δηλαδή όλα τα πτυχία από τη Μεγάλη Βρετανία.
Η αξιολόγηση των προπτυχιακών σπουδών στα Βρετανικά Πανεπιστήμια υπάρχει στη διεύθυνση www.qaa.ac.uk,ενώ για τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στη διεύθυνση www.hro.ac.uk/rae

Ο σύλλογος φοιτητών.

Ο σύλλογος των Ελλήνων φοιτητών του Λονδίνου θα σας πληροφορήσει και θα σας βοηθήσει να προσαρμοστείτε στην αρχή των σπουδών σας. Μπορείτε να δείτε πληροφορίες στο www.sefl.org.uk.