Περικοπή της ύλης στα θετικά μαθήματα

του Στράτου Στρατηγάκη

 

Δημοσιεύτηκε 30/5/2010

 

Χαράς ευαγγέλια για τους μαθητές, αφού από τη νέα σχολική χρονιά περικόπτεται η ύλη στα θετικά μαθήματα, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Υπουργού Παιδείας. Το πρόβλημα και η ανάλυση που κάνει το Υπουργείο Παιδείας είναι:
«Αποτελεί κοινή αντίληψη ότι τα Π.Σ (προγράμματα σπουδών) πολλών μαθημάτων, αλλά ιδιαίτερα των θετικών μαθημάτων, τα οποία από πολλούς μαθητές θεωρούνται και ιδιαιτέρως δύσκολα είναι υπερφορτωμένα, σε πολλά σημεία τους δυσνόητα για το νοητικό επίπεδο ανάπτυξης των μαθητών στις συγκεκριμένες ηλικίες που διδάσκονται, ενώ επίσης χαρακτηρίζονται, άλλοτε από σημαντικό βαθμό αλληλεπικαλύψεων, και άλλοτε από κακό χρονισμό ανάμεσα στα επιμέρους μαθήματα. Για παράδειγμα μπορεί κάποια γνώση να είναι απαραίτητη στην κατανόηση ενός Κεφαλαίου στη Φυσική, αλλά η γνώση αυτή να διδάσκεται στα Μαθηματικά μετά τη διδασκαλία του συγκεκριμένου Κεφαλαίου στη Φυσική). Αποτελέσματα αυτής της κατάστασης είναι:

  • Ο εξαντλητικός ρυθμός διδασκαλίας με στόχο την κάλυψη μιας υπερφορτωμένης ύλης. Ο ρυθμός αυτός δεν επιτρέπει τη σε βάθος ανάλυση της σχολικής γνώσης και την ουσιαστική εμπέδωσή της. Δευτερογενές αποτέλεσμα αποτελεί ότι εφόσον ο σχολικός χρόνος δεν επαρκεί, οι μαθητές αναγκάζονται να προσφεύγουν στην επέκταση του διδακτικού χρόνου στα φροντιστήρια.
  • Το άγχος και η υπερβολική κούραση που χαρακτηρίζει σήμερα τη ζωή των μαθητών αλλά και συχνά των οικογενειών τους. Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς σήμερα ότι οι μαθητές είναι οι σκληρότερα εργαζόμενοι έλληνες και ότι η οικογενειακή ζωή και γαλήνη έχει ουσιαστικά διαταραχτεί λόγω αυτής της λειτουργίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος.

Για την αλλαγή αυτής της κατάστασης προτείνονται παρεμβάσεις στα Π.Σ. των θετικών μαθημάτων προς την κατεύθυνση:
α) Της ελάφρυνσης της ύλης μέσω:
α1) Της περικοπής ύλης που κρίνεται ως επουσιώδης
α2) Της περικοπής ύλης που κρίνεται ως υπερβολικά δυσνόητη για την ηλικία που διδάσκεται
α3) Της περικοπής ύλης που επαναλαμβάνεται σε άλλες τάξεις και άλλα μαθήματα
α4) Της περικοπής ύλης που δεν προαπαιτείται για την παρακολούθηση του μαθήματος στη συνέχεια των σπουδών του μαθητή μέχρι και το τέλος του Λυκείου και
β) Του συντονισμού της ύλης διαφορετικών μαθημάτων.»

Φυσικά κανείς δεν έχει αντίρρηση στο συντονισμό της ύλης των μαθημάτων. Το αυτονόητο έφτασε το 2010 για να συζητηθεί και να επιχειρηθεί η επίτευξή του ως στόχος. Βέβαια και υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στην εκπαίδευση των θετικών μαθημάτων. Μια ματιά στα αποτελέσματα των πανελληνίων εξετάσεων μας δείχνει ότι το 75% των μαθητών της τεχνολογικής κατεύθυνσης γράφει κάτω από τη βάση στα μαθηματικά. Πρόκειται για μαθητές που έχουν επιλέξει την τεχνολογική κατεύθυνση, άρα έχουν περισσότερη κλίση προς τα μαθηματικά  από τα αρχαία. Το ποσοστό αυτό είναι το μεγαλύτερο στις πανελλήνιες εξετάσεις και αποκαλύπτει ότι τα μαθηματικά αποτελούν το δυσκολότερο μάθημα.

Ράβε-ξήλωνε

Τα πράγματα δυσκόλεψαν με τις τελευταίες παρεμβάσεις στα αναλυτικά προγράμματα που έγιναν από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2003.Κάποιοι τότε αποφάσισαν να «κατεβάσουν» ύλη σε μικρότερες τάξεις. Τα παιδιά της Α Δημοτικού μαθαίνουν τους αριθμούς μέχρι το 100 και όχι μόνο μέχρι το 20 που μάθαιναν τα προηγούμενα χρόνια. Στην Γ Γυμνασίου μαθαίνουν τη διαίρεση πολυωνύμων, ενώ μέχρι τότε τη μάθαιναν στην Β Λυκείου. Πολλά άλλα έγιναν τότε, χωρίς φυσικά καμία μελέτη. Γράφτηκαν τα νέα βιβλία με βάση αυτά τα αναλυτικά προγράμματα, ξοδεύτηκαν τα χρήματα και τώρα πρέπει να τα αλλάξουμε πάλι. Χρήματα όμως δεν υπάρχουν για νέα βιβλία, οπότε η λύση είναι η περικοπή. Πάλι χωρίς καμία μελέτη, μόνο με τη γνώμη κάποιων επιτροπών.

Η λύση

Το πρόβλημα λοιπόν θα έπρεπε να έχει ως λύση να ενισχυθεί η διδασκαλία των μαθηματικών, όχι μόνο ποσοτικά αλλά και ποιοτικά. Φυσικά δεν εννοούμε ενίσχυση το κατέβασμα ύλης σε μικρότερες τάξεις. Ως προς την ποσότητα ιδού ένα παράδειγμα. Στην Α Λυκείου η Άλγεβρα διδάσκεται 2 ώρες την εβδομάδα και τα Αρχαία Ελληνικά 6 ώρες την εβδομάδα. Δεν προτείνω να καταργηθούν τα Αρχαία Ελληνικά, αλλά να υπάρχει μια ισορροπία. Ως προς την ποιότητα πολλά θα μπορούσε να γράψει κανείς. Κάποια δειλά βήματα γίνονται για την εισαγωγή νέων τρόπων διδασκαλίας, αλλά οι ρυθμοί είναι εξαιρετικά αργοί.

Η περικοπή

Το Υπουργείο Παιδείας έδωσε στη δημοσιότητα πίνακα με το ποσοστό περικοπής, που δημιουργεί πολλά ερωτήματα. Με το ποσοστό δεν μπορούμε να κρίνουμε ποια ύλη περικόπτεται. Καταλαβαίνουμε όμως ότι, όπως βλέπετε στον πίνακα, το Υπουργείο απαιτεί από τους μαθητές να γνωρίζουν την ίδια ύλη τελειώνοντας το Λύκειο. Η μείωση της ύλης είναι 8% στην Γ Λυκείου, που πρακτικά σημαίνει ότι παραμένει η ίδια. Από την 5η Δημοτικού μέχρι τη Β Λυκείου η μείωση είναι από 17 έως 30%. Δηλαδή τα παιδιά θα διδάσκονται λιγότερη ύλη για 7 χρόνια, αλλά στο τέλος θα πρέπει να γνωρίζουν την ίδια ύλη με σήμερα. Απίστευτο!!! Αντίστοιχα πράγματα  συμβαίνουν με τη φυσική τη χημεία και τη βιολογία, μόνο που εκεί είναι λίγο πιο ομοιόμορφη η περικοπή της ύλης.

Η πραγματικότητα

Οι φοιτητές των θετικών σχολών έχουν πολύ μεγάλο ποσοστό εγκατάλειψης των σπουδών, που ξεπερνά το 50%, όπως αποκάλυψε έρευνα του «ΑτΚ» την Κυριακή 21 Φεβρουαρίου. Μία από τις αιτίες είναι και το χαμηλό επίπεδο γνώσεων που έχουν στα μαθηματικά. Οι πανεπιστημιακοί διαμαρτύρονται έντονα τα τελευταία χρόνια γι’ αυτό.  Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι τα θετικά μαθήματα χρειάζονται ενίσχυση. Αντί αυτού έρχεται περικοπή, που θα χαμηλώσει το επίπεδο και θα αυξήσει το χάσμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από την τριτοβάθμια. Δύο πράγματα μπορούμε να υποθέσουμε: ή υπάρχει σχέδιο, στα πλαίσια της αναμόρφωσης του Λυκείου, να καθιερωθεί ενδιάμεση βαθμίδα ή δεν υπάρχει κανένα σχέδιο και έχουμε να κάνουμε με ένα ακόμη αποσπασματικό μέτρο που έρχεται να διαλύσει ακόμα περισσότερο την παιδεία.

Περικοπή της ύλης των μαθηματικών

Τάξη

Ποσοστό περικοπής (%)

Ε’ Δημοτικού

30

Στ’ Δημοτικού

20

Α’ Γυμνασίου

17

Β΄ Γυμνασίου

11

Γ΄ Γυμνασίου                         

17

Α΄ Λυκείου (Άλγεβρα)

20

Α΄ Λυκείου (Γεωμετρία)

20

Β΄Λυκείου Γεν. Παιδείας     

0

Β’ Λυκείου (Γεωμετρία)

20

Β’ Λυκείου  κατεύθυνση

20

Γ’ Λυκείου κατεύθυνση     

8
Πηγή: ΥΠΔΒΜΘ